મોંઘવારીથી રાહત મળી શકે છે, આરબીઆઈ મોંઘવારીનો અંદાજ ઘટાડી શકે છે

મુંબઈ: ભારતીય રિઝર્વ બેંક એટલે કે આરબીઆઈની મોનેટરી પોલિસી કમિટીની બેઠક આવતીકાલે મંગળવારથી શરૂ થઈ રહી છે. MPCના નિર્ણયો 8 નવેમ્બરે જાહેર કરવામાં આવશે. આરબીઆઈએ મે 2022થી ફેબ્રુઆરી 2023 સુધી દરમાં 2.50% વધારો કર્યો છે. એપ્રિલમાં યોજાયેલી છેલ્લી બેઠકમાં રેપો રેટને 6.50% પર યથાવત રાખવામાં આવ્યો હતો. નાણાકીય નીતિ દર બે મહિને મળે છે.

SBI માને છે કે RBI 6-8 જૂને યોજાનારી આગામી બેઠકમાં રેપો રેટ યથાવત રાખશે. FY24 માટે ફુગાવાની આગાહી પણ ડાઉનગ્રેડ થઈ શકે છે. છેલ્લી બેઠકમાં આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું હતું કે, અર્થવ્યવસ્થામાં ચાલી રહેલી રિકવરી જાળવી રાખવા માટે અમે પોલિસી રેટમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી, પરંતુ જો જરૂર પડશે તો અમે પરિસ્થિતિ અનુસાર પગલાં લઈશું.

રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર ન થવાથી લોન મોંઘી નહીં થાય, EMI પણ નહીં વધે
RBI પાસે રેપો રેટના રૂપમાં ફુગાવા સામે લડવા માટે એક શક્તિશાળી સાધન છે. જ્યારે ફુગાવો ઘણો ઊંચો હોય છે, ત્યારે RBI રેપો રેટ વધારીને અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. જો રેપો રેટ ઊંચો રહેશે તો બેંકોને આરબીઆઈ પાસેથી જે લોન મળશે તે મોંઘી થશે. બદલામાં, બેંકો તેમના ગ્રાહકો માટે લોન મોંઘી બનાવે છે. આ અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડે છે. જો નાણાંનો પ્રવાહ ઘટે છે, તો માંગ ઘટે છે અને ફુગાવો ઘટે છે.

એ જ રીતે, જ્યારે અર્થવ્યવસ્થા ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે પુનઃપ્રાપ્તિ માટે નાણાંનો પ્રવાહ વધારવાની જરૂર છે. આવી સ્થિતિમાં RBI રેપો રેટમાં ઘટાડો કરે છે. આના કારણે બેંકો માટે આરબીઆઈ તરફથી લોન સસ્તી થઈ જાય છે અને ગ્રાહકોને પણ સસ્તા દરે લોન મળે છે. ચાલો આ ઉદાહરણથી સમજીએ. જ્યારે કોરોનાના સમયગાળા દરમિયાન આર્થિક ગતિવિધિઓ ઠપ થઈ ગઈ હતી, ત્યારે માંગમાં ઘટાડો થયો હતો. આવી સ્થિતિમાં આરબીઆઈએ વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કરીને અર્થવ્યવસ્થામાં નાણાંનો પ્રવાહ વધાર્યો છે.

મોંઘવારીથી રાહત મળી શકે છે, આરબીઆઈ મોંઘવારીનો અંદાજ ઘટાડી શકે છે
RBI FY24 માટે તેના ફુગાવાના અનુમાનને ઘટાડી શકે છે. ગત વખતે પણ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં આરબીઆઈ ગવર્નરે મોંઘવારી દરમાં ઘટાડા અંગેની માહિતી આપી હતી. વાઈસરોય પ્રોપર્ટીઝના સ્થાપક અને મેનેજિંગ પાર્ટનર સાયરસ મોદીના જણાવ્યા અનુસાર અર્થતંત્રમાં સુધારાના સંકેત દેખાઈ રહ્યા છે પરંતુ કેન્દ્રીય બેંક ફુગાવાને નિયંત્રણમાં રાખવા માંગે છે.

આવી સ્થિતિમાં, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આગળ જતાં, આરબીઆઈ આ સ્તરે દર બંધ કરશે અને કેલેન્ડર વર્ષ 2025થી દર ઘટાડવાનું શરૂ કરશે. મધ્યસ્થ બેંકનો હેતુ વિકાસ દર અને ફુગાવા વચ્ચે સંતુલન જાળવવાનો છે. અમને આશા છે કે નિયમિત ચોમાસું વર્ષ ફુગાવાને ઘટાડવામાં મદદ કરશે જે બદલામાં વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરશે.