સામાન્ય રીતે, અમેરિકા વિશ્વનો સૌથી શક્તિશાળી અને સૌથી ધનિક દેશ છે, પરંતુ જો આપણે દેવાના આંકડા જોઈએ તો, જીડીપીની તુલનામાં અમેરિકા પર સૌથી વધુ દેવું છે.

યુએસ સરકારે તેની ખર્ચ મર્યાદા વટાવી દીધી છે. જેનો અર્થ એ થયો કે યુએસ સરકાર પાસે હવે તેના બિલ ચૂકવવા અને દેવાની ચૂકવણી કરવા માટે પૈસા બચ્યા નથી. સોમવારે યુએસ ટ્રેઝરી સેક્રેટરી જેનેટ એલ યેલેને સ્પીકરને પત્ર લખીને કહ્યું હતું કે જો ઉધાર મર્યાદામાં વધારો કરવામાં નહીં આવે તો 1 જૂન સુધીમાં સરકાર પાસે દેશ ચલાવવા માટે રૂપિયા ખતમ થઈ જશે. સરકાર કેશ લેસ બનશે.

અમેરિકામાં કેશ લેસ બનવાની તારીખને X તારીખ એટલે કે ભયની તારીખ કહેવામાં આવે છે. તેનું કારણ એ છે કે જો સરકાર પાસે પૈસા નહીં હોય તો સમગ્ર દેશમાં આર્થિક ગતિવિધિઓ ઠપ થઈ જશે. આવી સ્થિતિમાં જો દેશ ડિફોલ્ટ કરશે તો તેના વિનાશક પરિણામો આવશે. સરકારી કર્મચારીઓને નહીં મળે પગાર, અલગ-અલગ સ્કીમ હેઠળ ચાલી રહેલા કામ અટકી જશે

સરકારને $726 બિલિયનની લોનની જરૂર છે
જોકે, અમેરિકામાં સરકારના દેવાની એક સીમા નક્કી હોય છે. તેઓ દેશ ચલાવવા માટે તેનાથી વધારે ઉધાર લઇ શકે નહીં. ગત વર્ષોમાં સરકારને કેશ લેસ થવાથી બચાવવા માટે આ મર્યાદા ઘણી વખત વધારવામાં આવી છે. યુએસએ આ ત્રિમાસિક ગાળામાં $726 બિલિયન ઉધાર લેવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. આ જાન્યુઆરીમાં રજૂ કરાયેલા અંદાજ કરતાં $449 બિલિયન વધુ છે.

ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના રિપોર્ટ અનુસાર અમેરિકાની બજેટ ખાધ ઘણી વધારે છે. મતલબ કે સરકારનો ખર્ચ તેની કમાણી કરતા ઘણો વધારે છે. આ કારણે તેણે પોતાના કામ માટે લોન લેવી પડી છે. અમેરિકાના ટ્રેઝરી ડિપાર્ટમેન્ટના જણાવ્યા અનુસાર માર્ચ 2023માં ત્યાંની સરકારની બજેટ ખાધ 30 લાખ કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચી ગઈ હતી. સંશોધન કેન્દ્ર PEW મુજબ, 2022માં, અમેરિકાની જીડીપી 121% દેવું હતી. આના પરથી સમજી શકાય છે કે ત્યાંની સરકાર પોતાના ખર્ચ માટે દેવા પર કેટલી હદે નિર્ભર છે.

ટ્રમ્પની પાર્ટી અવરોધ બની
હવે વાત રાજકારણની. ટ્રમ્પની રિપબ્લિકન પાર્ટીને ગયા વર્ષની મધ્યસત્ર ચૂંટણીમાં યુએસ હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સમાં બાઇડેનની ડેમોક્રેટિક પાર્ટી કરતાં 9 બેઠકો વધુ મળી હતી. ઉપલા ગૃહના સ્પીકર પણ રિપબ્લિકન ઉમેદવાર કેવિન મેકકાર્થી ચૂંટાયા હતા. જેના કારણે ડેમોક્રેટ્સનો દેશ ચલાવવાનો એજન્ડા બંધ થવા લાગ્યો. હવે દેવાની મર્યાદા વધારવાની જવાબદારી ઉપલા ગૃહ અને રિપબ્લિકન પાર્ટીની છે.

સરકારને વધુ ધિરાણની મર્યાદા વધારવાનું બિલ લાંબા સમયથી ઉપલા ગૃહમાં પેન્ડિંગ છે. રિપબ્લિકન પાર્ટીના સભ્ય અને સ્પીકરે ફેબ્રુઆરીમાં બાઇડેન સાથે એક કલાકની વાતચીત પછી પણ બિલ પસાર કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ટ્રેઝરી સેક્રેટરી જેનેટનું કહેવું છે કે જો વાતચીત દ્વારા કોઈ ઉકેલ નહીં આવે તો દેશ મોટી મુશ્કેલીમાં મુકાઈ જશે. આ પછી બાઇડેન ફરીથી કેવિન મેકકાર્થી અને રિપબ્લિકન પાર્ટીના નેતાઓ સાથે મુલાકાત કરશે.

બાઇડેનના એજન્ડામાં 14% ઘટાડો ઇચ્છે છે રિપબ્લિકન
એપ્રિલમાં, રિપબ્લિકન પાર્ટીએ એક ખરડો પસાર કર્યો હતો જેમાં દેવાની ટોચમર્યાદા વધારવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી હતી જો બાઇડેન તેના સ્વાસ્થ્ય, આબોહવા પરિવર્તન અને સામાજિક કાર્યક્રમોમાં 14% ઘટાડવા માટે સંમત થાય. જોકે બાઇડેન આ પ્રસ્તાવ સ્વીકારવા બિલકુલ તૈયાર નથી. અમેરિકામાં આવતા વર્ષે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં આ બજેટ ખાધ વિવાદ બાઇડેનની પાર્ટીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. રિપબ્લિકન સતત અર્થતંત્ર પર ડેમોક્રેટ્સને કોર્નર કરી રહ્યા છે.

અમેરિકામાં દરેક વ્યક્તિ પર લગભગ 17 લાખ રૂપિયાનું દેવું છે
સામાન્ય રીતે, અમેરિકા વિશ્વનો સૌથી શક્તિશાળી અને સૌથી ધનિક દેશ છે, પરંતુ જો આપણે દેવાના આંકડા જોઈએ તો, જીડીપીની તુલનામાં અમેરિકા પર સૌથી વધુ દેવું છે. બીબીસીના અહેવાલમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે ગયા વર્ષે અમેરિકાની જીડીપી 21.44 ટ્રિલિયન ડોલર હતી, પરંતુ અમેરિકા પર દેવું 27 ટ્રિલિયન ડોલર હતું. જો આ લોન અમેરિકાની કુલ 32 કરોડની વસ્તીમાં વહેંચવામાં આવે તો દરેક વ્યક્તિ પર લગભગ 17 લાખ રૂપિયા ($23500) લોન છે.

અમેરિકા પર દેવું વધવાનું મુખ્ય કારણ
2019 થી 2021 સુધી અમેરિકા પર દેવું વધવાના ઘણા કારણો છે. પહેલું તો વિકસિત દેશો બજારમાં નાણાં રોકીને આવક મેળવવા દેવું કરે છે, પરંતુ બેરોજગારી વધવાથી, વ્યાજદરમાં ઘટાડો વગેરેને કારણે સરકાર પરનું દેવું પણ વધે છે. વ્યાજ દરમાં ઘટાડાથી અમેરિકામાં મોંઘવારી વધી છે. સરકારે ખર્ચ રોકવાને બદલે લોન લઈને તેની ભરપાઈ કરી. 2019માં કોર્પોરેટ ટેક્સ 35% થી ઘટાડીને 21% કરવામાં આવ્યો. વળી, અમેરિકાએ છેલ્લા એક દાયકામાં વિશ્વમાં શક્તિશાળી કહેવા માટે ઘણા પૈસા ખર્ચ્યા છે. હાલમાં અમેરિકાએ રશિયા સામે યુક્રેનને કરોડોની મદદ આપી છે. તે જ સમયે, ચીન સાથે વ્યવહાર કરવા માટે તાઇવાન માટે ઘણો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે.