9 મહિનામાં ટેક્સમાંથી 3.31 લાખ કરોડની વસૂલાત

નવી દિલ્લી : છેલ્લા પાંચ દિવસમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં ચોથી વખત વધારો કરવામાં આવ્યો છે. શનિવારે પણ ઓઈલ કંપનીઓએ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 80-80 પૈસાનો વધારો કર્યો છે. હવે દિલ્હીમાં પેટ્રોલ 98.61 રૂપિયા/લિટર અને ડીઝલ 89.87 રૂપિયા/લિટર મળી રહ્યું છે. અગાઉ 22, 23 અને 25 માર્ચે 80-80 પૈસાનો વધારો થયો હતો. 5 રાજ્યોમાં ચૂંટણી પૂરી થતાની સાથે જ ઓઈલના ભાવમાં વધારો કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ ગઈ છે. ઓઈલના ભાવ 137 દિવસ સુધી સ્થિર હતા.

માર્ચ મહિનામાં છેલ્લા પાંચ દિવસ મોંઘવારી વધારનારા રહ્યા છે. 22 માર્ચથી અત્યાર સુધી એલપીજી અને CNG-PNGના ભાવમાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે, જ્યારે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ પણ સતત વધી રહ્યા છે.

મોંઘવારીનું સપ્તાહ

·         22 માર્ચે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 80-80 પૈસાનો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. રાંધણ ગેસના ભાવમાં પણ રૂ.50નો વધારો કરવામાં આવ્યો છે.

·         23 માર્ચે બીજી વખત પેટ્રોલ અને ડીઝલ 80-80 પૈસા મોંઘુ થયું હતું.

·         24 માર્ચે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં રાહત મળી હતી, પરંતુ CNG-PNGના ભાવ 1 રૂપિયા સુધી મોંઘા થયા હતા.

·         25 માર્ચે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 80-80 પૈસાનો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો.

·         26 માર્ચે ચોથી વખત પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 80-80 પૈસાનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે.

મૂડીઝનો દાવો - પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ એક સાથે નહીં પણ ધીમે ધીમે વધશે
હાલમાં, મૂડીઝ રેટિંગ એજન્સીએ એક અહેવાલ બહાર પાડ્યો હતો જેમાં જણાવ્યું હતું કે ભારતના ટોચના ઇંધણ રિટેલર્સ IOC, BPCL અને HPCLએ નવેમ્બર અને માર્ચ વચ્ચે લગભગ 2.25 અબજ ડોલર (રૂ. 19 હજાર કરોડ)ની આવકનું નુકસાન થયું છે. રેટિંગ એજન્સીએ કહ્યું કે, અમે અપેક્ષા રાખીએ છીએ કે સરકાર નુકસાનથી બચવા માટે રિફાઈનરને કિંમતો વધારવાની મંજૂરી આપશે. સતત બે દિવસ સુધી 80-80 પૈસાના વધારા પર મૂડીઝે કહ્યું કે આ સૂચવે છે કે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ એક સાથે નહીં પણ ધીમે ધીમે વધશે.

પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ કેવી રીતે નક્કી થાય છે?
જૂન 2010 સુધી સરકાર પેટ્રોલની કિંમત નક્કી કરતી હતી અને દર 15 દિવસે તેમાં ફેરફાર થતો હતો. 26 જૂન 2010 પછી સરકારે પેટ્રોલની કિંમત નક્કી કરવાનો નિર્ણય ઓઈલ કંપનીઓ પર છોડી દીધો. એ જ રીતે ઓક્ટોબર 2014 સુધી ડીઝલની કિંમત પણ સરકાર દ્વારા નક્કી કરવામાં આવી હતી.

19 ઓક્ટોબર 2014થી સરકારે આ કામ ઓઈલ કંપનીઓને સોંપી દીધું. હાલમાં ઓઈલ કંપનીઓ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ, વિનિમય દર, ટેક્સ, પેટ્રોલ-ડીઝલ માટે પરિવહનના ખર્ચ અને અન્ય ઘણી બાબતોને ધ્યાનમાં રાખીને તેઓ દરરોજ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ નક્કી કરે છે.

9 મહિનામાં ટેક્સમાંથી 3.31 લાખ કરોડની વસૂલાત
કેન્દ્ર સરકારે એપ્રિલથી ડિસેમ્બર (2021) દરમિયાન પેટ્રોલ અને ડીઝલ સહિતની પેટ્રોલિયમ પેદાશો પરના ટેક્સમાંથી રૂ. 3.31 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા છે. એક RTI દ્વારા આ વાત સામે આવી છે. RTI ના જવાબમાં, સરકારે જણાવ્યું હતું કે પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોની આયાત પર રૂ. 37,653.14 કરોડની કસ્ટમ ડ્યુટી એકત્રિત કરવામાં આવી હતી, જ્યારે સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડ્યુટી તરીકે રૂ. 2,93,967.93 કરોડ રુપિયા સરકારી તિજોરીમાં જમા થયા છે. અહીં જો આપણે એક્સાઈઝ ડ્યુટીની વાત કરીએ તો અત્યાર સુધી કેન્દ્ર સરકારે 13 વખત ડ્યુટી વધારી છે, જ્યારે માત્ર 4 વખત ઘટાડો કર્યો છે.