વિપક્ષનો આરોપ છે કે સરકાર મંદિરો પર ટેક્સ લગાવીને પોતાની ખાલી તિજોરી ભરવા માંગે છે.

કર્ણાટકના મંદિરો સંબંધિત એક બિલ આજકાલ ચર્ચામાં છે. 23 ફેબ્રુઆરીએ રાજ્ય સરકારે વિધાન પરિષદમાં 'હિન્દુ ધાર્મિક સંસ્થાઓ અને ચેરિટેબલ એન્ડોમેન્ટ્સ (સુધારો) બિલ' રજૂ કર્યું હતું. પરંતુ વિપક્ષી દળો ભાજપ અને જેડીએસના વિરોધને કારણે આ બિલ ગૃહમાં પસાર થઈ શક્યું નથી. જો કે, વિપક્ષ આ બિલની રજૂઆત પહેલા જ તેનો વિરોધ કરી રહ્યો છે. ભાજપ અને જેડીએસનો આરોપ છે કે સરકાર મંદિરો પર ટેક્સ લગાવીને પોતાની ખાલી તિજોરી ભરવા માંગે છે. તે જ સમયે, કોંગ્રેસ સરકારનો દાવો છે કે ભાજપ સરકાર 2011માં પણ આવું જ બિલ લાવી હતી.

હિન્દુ ધાર્મિક સંસ્થાઓ અને ચેરિટેબલ એન્ડોમેન્ટ્સ (સુધારો) બિલ શું છે?

આ બિલ કર્ણાટક હિન્દુ ધાર્મિક સંસ્થાઓ અને ચેરિટેબલ એન્ડોમેન્ટ્સ એક્ટ, 1997માં સુધારો કરવા માટે લાવવામાં આવ્યું હતું. બિલ દ્વારા એક્ટની કલમ 17માં સુધારો કરવાનો છે. આ કાયદાની કલમ 17 ફંડ માટે સામાન્ય ભંડોળ ઉભું કરવાની જોગવાઈ કરે છે. કર્ણાટક સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, 2011માં તત્કાલિન ભાજપ સરકાર દ્વારા કાયદામાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. આ ફેરફારથી સામાન્ય ભંડોળનો ઉપયોગ કરીને ઓછી આવકવાળા મંદિરોને મદદ કરવા માટે વધુ આવકવાળા મંદિરો પાસેથી નાણાં એકત્ર કરવામાં સક્ષમ થયા છે. ઓછી આવક ધરાવતા મંદિરોને 'C' કેટેગરીમાં રાખવામાં આવ્યા છે જ્યારે વધુ આવક ધરાવતા મંદિરોને 'A' કેટેગરીમાં રાખવામાં આવ્યા છે.

મંદિરે આવક પ્રમાણે આપવું પડશે યોગદાન 

સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, 2011ના સુધારા દ્વારા, 5 લાખથી 10 લાખ રૂપિયાની વાર્ષિક આવક ધરાવતા મંદિરોએ તેમની ચોખ્ખી આવકમાં પાંચ ટકા યોગદાન આપવું જરૂરી છે. જ્યારે જે મંદિરોની વાર્ષિક આવક 10 લાખ રૂપિયાથી વધુ છે તેમને 10 ટકા હિસ્સો આપવો પડશે.

કાયદામાં સુધારાથી શું બદલાશે?

કર્ણાટક સરકારનું કહેવું છે કે તેણે 10 લાખ રૂપિયા અને તેનાથી ઓછી વાર્ષિક આવક ધરાવતા મંદિરોને છૂટ આપવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. તેમને સામાન્ય ભંડોળમાં યોગદાન આપવાની જરૂર રહેશે નહીં. આ સુધારામાં દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે કે 10 લાખથી વધુ અને 1 કરોડથી ઓછી વાર્ષિક આવક ધરાવતા મંદિરોએ પાંચ ટકા અને 1 કરોડથી વધુ આવક ધરાવતા મંદિરોએ તેમની વાર્ષિક આવકના 10 ટકા ચૂકવવા પડશે. .

આ બિલમાં મંદિરોની કમાણીમાંથી મળેલા ભંડોળને એક સામાન્ય ભંડોળમાં રાખવાની જોગવાઈ છે, જેનું સંચાલન રાજ્ય ધાર્મિક પરિષદ દ્વારા કરવામાં આવશે. બિલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ ભંડોળનો ઉપયોગ રાજ્યના 'C' શ્રેણીના મંદિરોના પૂજારીઓના કલ્યાણ માટે કરવામાં આવશે, જેમની વાર્ષિક આવક પાંચ લાખથી ઓછી છે.

વિપક્ષ બિલનો વિરોધ કેમ કરી રહ્યો છે?

વિપક્ષ શરૂઆતથી જ આ બિલનો વિરોધ કરી રહી છે. વિપક્ષનો આરોપ છે કે સરકાર મંદિરો પર ટેક્સ લગાવીને પોતાની ખાલી તિજોરી ભરવા માંગે છે. તેમના મતે, સરકારે ઓછી કમાણીવાળા મંદિરોના પૂજારીઓના કલ્યાણ માટે બજેટમાં અલગ ભંડોળની જોગવાઈ કરવી જોઈએ. આ બિલ પર ભાજપે કોંગ્રેસ સરકાર પર આકરા પ્રહારો કર્યા છે. પાર્ટીએ કોંગ્રેસ સરકારને હિન્દુ વિરોધી પણ ગણાવી છે. 

શું છે કોંગ્રેસ સરકારનું સ્ટેન્ડ?

કર્ણાટક સરકારનું કહેવું છે કે હાલમાં સામાન્ય ભંડોળ વાર્ષિક માત્ર 8 કરોડ રૂપિયા મળી રહ્યું છે. આ રકમ બિલકુલ પર્યાપ્ત નથી. 'C' ગ્રુપના મંદિરોના પૂજારીઓ અને કર્મચારીઓની માંગણીઓ પૂર્ણ કરવાની પણ પ્રબળ જરૂરિયાત છે. આ માટે સામાન્ય ભંડોળમાં પણ ભંડોળની ઉપલબ્ધતા વધારવાની જરૂર છે. આ જ કારણ છે કે સરકારે કાયદામાં સુધારો કરવાનો નિર્ણય લેવો પડ્યો. મંત્રી રામલિંગા રેડ્ડી કહ્યું છે કે સોમવારે ફરીથી વિધાનસભામાં બિલ રજૂ કરવામાં આવશે.